رشد چشمگیر ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر ایران تا پایان ۱۴۰۴/ اینفوگرافیک

به گزارش چشم‌انداز انرژی، دفتر برنامه، بودجه و تنظیم مقررات ساتبا با انتشار اینفوگرافیک آمار نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور نشان داده است که ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر ایران طی سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی داشته است. طبق این گزارش از حدود ۱۶۲ مگاوات انرژی تجدیدپذیر در سال ۱۳۹۰، این رقم تا سال ۱۴۰۳ به بیش از ۱۶۱۶.۹ مگاوات رسیده؛ یعنی رشدی ده‌برابری در کمتر از ۱۳ سال. مطابق این آمار در سال ۱۴۰۴ نیز روند افزایشی ادامه دارد؛ به‌گونه‌ای که ظرفیت از ۱۶۳۹ مگاوات در فروردین آغاز شده و در آبان به بیش از ۲۷۲۰ مگاوات رسیده است. این مسیر صعودی نشان‌دهنده عزم جدی برای تحقق هدف ۵۰۰۰ مگاوات تا پایان سال است.

استان‌های پیشرو در انرژی‌های پاک

در میان استان‌های پیشرو، اصفهان با ظرفیت ۳۴۷.۸۵ مگاوات در صدر قرار دارد. بخش عمده این ظرفیت از نیروگاه‌های خورشیدی با ۲۶۸.۴ مگاوات تأمین می‌شود، در کنار ۶۳.۴۴ مگاوات برق‌آبی و ۱۶ مگاوات توربین انبساطی. یزد با ۳۱۸.۵۸ مگاوات رتبه دوم را دارد که تقریباً تمام آن خورشیدی است (۲۹۱.۶۶ مگاوات) و تنها ۲۶.۹۲ مگاوات به تولید پراکنده اختصاص دارد. استان مرکزی با ۲۷۱.۴۶ مگاوات در جایگاه سوم قرار گرفته است. ترکیب ظرفیت این استان شامل ۲۴۹.۲۱ مگاوات خورشیدی، ۱۳.۲۴ مگاوات برق‌آبی و ۹.۰۲ مگاوات انشعابی است. کرمان با ۲۷۰.۸۱ مگاوات در رتبه چهارم قرار دارد که ۲۳۳.۰۶ مگاوات آن خورشیدی و ۳۷.۷۵ مگاوات انشعابی است. قزوین با ۱۹۷.۴۱ مگاوات جایگاه پنجم را دارد. این استان سهم بالایی از انرژی بادی دارد که  ۱۶۴.۳۸ مگاوات است، در کنار ۲۸.۴۹ مگاوات خورشیدی و ۴۵.۴ مگاوات انشعابی.

خراسان رضوی با ۱۹۱.۹۱ مگاوات در رتبه ششم قرار گرفته است. ترکیب ظرفیت این استان نیز متنوع است به طوری که ۷۰.۸۳ مگاوات خورشیدی، ۵۱.۳ مگاوات بادی، ۶۸.۳۱ مگاوات انشعابی، ۰.۳ مگاوات برق‌آبی و ۰.۲۲ مگاوات زیست‌توده را شامل می‌شود. استان البرز با ۱۲۴.۲۹ مگاوات که عمدتاً خورشیدی است یعنی ۱۲۳.۰۲ مگاوات و تنها ۱.۶۷ مگاوات ظرفیت انشعابی در رتبه هفتم قرار دارد. استان فارس نیز با ظرفیت کل ۱۱۷.۷۳ مگاوات که شامل ۹۹.۹۴ مگاوات خورشیدی، ۱۷.۷۹ مگاوات انشعابی، ۱۲.۲۵ مگاوات برق‌آبی و ۱.۰۷ مگاوات زیست‌توده است در رتبه هشتم قرار دارد. آذربایجان شرقی با ۱۱۲.۴۶ مگاوات جایگاه نهم را دارد. ترکیب ظرفیت این استان شامل ۵۹.۱۸ مگاوات خورشیدی، ۵۱.۹۸ مگاوات بادی و ۳.۰۹ مگاوات انشعابی است. سمنان نیز با حدود ۱۰۵ مگاوات در رتبه دهم قرار دارد. سهم خورشیدی در این استان بسیار بالا است (۹۹.۸۶ درصد)، در کنار ۵.۸۸ درصد انشعابی و ۳.۵ درصد برق‌آبی.

ترکیب منابع انرژی تجدیدپذیر ایران

با توجه به گزارش دفتر برنامه، بودجه و تنظیم مقررات ساتبا در آبان ۱۴۰۴ ظرفیت کل نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور به ۲۷۲۰ مگاوات رسیده است. از این میزان، ۱۸۱۳ مگاوات خورشیدی است که حدود ۶۶.۶ درصد کل ظرفیت را تشکیل می‌دهد. انرژی بادی با ۳۷۲ مگاوات سهمی نزدیک به ۱۳.۷ درصد دارد. تولید پراکنده یا انشعابی با ۳۷۷ مگاوات معادل ۱۳.۹ درصد از کل ظرفیت را در اختیار دارد. برق‌آبی با ۱۱۱ مگاوات سهمی حدود ۴.۱ درصد دارد. توربین‌های انبساطی با ۲۶ مگاوات نزدیک به ۱ درصد و زیست‌توده با ۲۲ مگاوات حدود ۰.۸ درصد از کل ظرفیت را تشکیل می‌دهند.این ترکیب نشان می‌دهد که خورشیدی همچنان ستون اصلی توسعه انرژی‌های پاک در ایران است، اما سهم بادی و انشعابی نیز قابل‌توجه بوده و در کنار منابع کوچک‌تر مانند برق‌آبی، توربین‌های انبساطی و زیست‌توده، سبد انرژی تجدیدپذیر کشور را متنوع‌تر کرده‌اند.

دستاوردهای زیست‌محیطی چشم‌انداز ۱۴۰۴

تحقق ظرفیت ۵۰۰۰ مگاوات دستاوردهای زیست‌محیطی مهمی به همراه خواهد داشت. کاهش انتشار بیش از ۱۰۲ میلیون تن دی‌اکسید کربن، صرفه‌جویی در مصرف ۴۲ میلیارد لیتر آب و کاهش مصرف ۴۷ میلیارد متر مکعب سوخت فسیلی از جمله دستاوردهای کلیدی این برنامه است. این ارقام نشان می‌دهد که توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر نه‌تنها یک ضرورت محیط‌زیستی، بلکه یک راهبرد اقتصادی و ملی برای ایران به شمار می‌رود.

چالش‌ها و فرصت‌ها

با وجود چشم‌انداز روشن، مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران با چالش‌هایی همراه است. نیاز به سرمایه‌گذاری پایدار، توسعه زیرساخت‌های شبکه برق، و حمایت‌های قانونی و مالی از بخش خصوصی از جمله الزامات تحقق این هدف هستند. در مقابل، فرصت‌های بزرگی همچون کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، ایجاد اشتغال در بخش انرژی‌های نو و ارتقای جایگاه ایران در بازار منطقه‌ای انرژی‌های پاک وجود دارد.

چشم‌انداز ساتبا برای رسیدن به ظرفیت ۵۰۰۰ مگاوات تا پایان ۱۴۰۴، اگرچه بلندپروازانه است، اما روند رشد فعلی و تمرکز بر استان‌های پیشرو نشان می‌دهد که ایران در مسیر تحقق این هدف قرار دارد. انرژی خورشیدی به‌عنوان محور اصلی توسعه، همراه با گسترش نیروگاه‌های بادی و برق‌آبی، می‌تواند جایگاه ایران را در منطقه به‌عنوان یکی از بازیگران جدی حوزه انرژی‌های پاک تثبیت کند.

لینک کوتاه شده : Energyhorizon.ir/n/eb52e