آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر (IRENA) در گزارش سال ۲۰۲۴ خود از سرمایه‌گذاری جهانی در انتقال انرژی و انرژی‌های پاک خبر داده که به رکورد تاریخی ۲.۴ تریلیون دلار رسیده است؛ رقمی بی‌سابقه که افزایش ۲۰ درصدی نسبت به میانگین سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد. این رشد بی‌سابقه، با وجود ثبت رکوردها، همزمان حاکی از شکاف‌های عمیق در تأمین مالی فناوری‌ها و مناطق مختلف جهان است و تحقق هدف سه‌برابر کردن ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ را به چالش کشیده است. حدود یک‌سوم این سرمایه‌گذاری‌ها (۸۰۷ میلیارد دلار) به فناوری‌های انرژی تجدیدپذیر اختصاص یافته که بخش برق با سهم ۹۶ درصدی، محور اصلی این جریان سرمایه بوده است. انرژی خورشیدی فتوولتائیک با ۵۵۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و رشد ۴۹ درصدی، همچنان پیشران اصلی انرژی‌های پاک است، اما سایر فناوری‌های کلیدی مانند هیدروژن سبز، کربن‌گیری و ذخیره‌سازی انرژی کاهش سرمایه‌گذاری داشته و بهره‌وری انرژی و فناوری‌های ذخیره‌سازی نیازمند شتاب جدی هستند. این گزارش همچنین بر نابرابری شدید در توزیع سرمایه‌گذاری‌ها تأکید دارد؛ تنها ۲ درصد از سرمایه تجدیدپذیرها به فقیرترین کشورهای جهان رسیده است و سرانه سرمایه‌گذاری در آفریقای جنوب صحرا حدود ۱۵ برابر کمتر از چین و اروپا است. آژانس IRENA تأکید می‌کند که سیاست‌های هدفمند، تأمین مالی اثرمحور و هدایت سرمایه‌های بخش عمومی برای پر کردن این شکاف‌ها و پیشبرد اهداف ۲۰۳۰ ضروری است.

سازمان اداری و استخدامی کشور و ساتبا با هدف ارتقای دقت نظارت، کاهش خطاهای انسانی و سرعت‌بخشی به فرآیندهای صدور قرارداد، فراخوانی ملی برای طراحی سامانه هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی منتشر کرده‌اند. این سامانه شامل چت‌بات تخصصی، ابزارهای پردازش تصویر و راهکارهای تحلیلی برای پایش پروژه‌های احداث نیروگاه‌های خورشیدی و تجدیدپذیر است.

در چارچوب سیاست‌های ملی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، پروژه‌های خورشیدی در آذربایجان‌شرقی با شتاب قابل توجهی وارد فاز اجرایی شده‌اند. تاکنون ۱۱۲۸ هکتار از اراضی ملی استان به سرمایه‌گذاران واجد شرایط واگذار شده و ۱۶۰۰ هکتار مراحل کارشناسی و تصویب را پشت سر گذاشته‌اند. این اقدامات، گامی مهم در مسیر تولید انرژی پاک، کاهش آلاینده‌های محیطی و توسعه اقتصاد سبز استان محسوب می‌شود.

واگذاری ۱۴ هکتار زمین در شهرک صنعتی سقاوه برای احداث نیروگاه خورشیدی ۹.۸ مگاواتی، گام جدیدی در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر کهگیلویه و بویراحمد است. این طرح بخشی از برنامه ۱۳ مگاواتی احداث نیروگاه‌های خورشیدی در شهرک‌های صنعتی استان بوده و با مشوق‌هایی همچون تخفیف ۸۰ درصدی در واگذاری زمین از سرمایه‌گذاران حمایت می‌کند.

نیروگاه خورشیدی ۲۵۰ کیلوواتی سازمان آب و برق خوزستان با هدف تولید انرژی پاک، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و کاهش آلایندگی محیط‌زیستی به بهره‌برداری رسید. این نیروگاه که سالانه ۳۸۷ هزار کیلووات‌ساعت برق تولید می‌کند، قادر است ۱۸۲ هزار کیلوگرم دی‌اکسیدکربن را از جو زمین کاهش دهد و الگویی برای توسعه تجدیدپذیر در استان باشد.

مجری طرح‌های نوآورانه ساتبا هلیا سادات حسینی شکرابی، با تأکید بر نقش کلیدی بانوان در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، از ورود هدفمند زنان به پروژه‌های نوآوری، پلتفرم‌های دیجیتال و توسعه نیروگاه‌های خورشیدی خبر داد. این سیاست حمایتی، فرصتی است تا بانوان با بهره‌گیری از تخصص و خلاقیت خود در مسیر تولید انرژی پاک و مدیریت پروژه‌های فناورانه سهم مؤثری ایفا کنند.

مدیرعامل شرکت توزیع برق یزد در سی‌امین دوره سمینار تخصصی اینداست سولار در یزد اعلام کرد که ظرفیت ۳۵۰ مگاواتی نیروگاه‌های خورشیدی در صنایع استان یزد ایجاد شده است. وی تأکید کرد که با استفاده از سقف کارخانه‌ها و فضاهای موجود برای نصب پنل‌های خورشیدی، صنایع می‌توانند به کاهش مصرف انرژی و مدیریت ناترازی برق کمک کنند و از خاموشی‌های مقطعی جلوگیری نمایند.

به گفته سیدعلیرضا میرمحمدصادقی عضو هیأت عامل صندوق توسعه ملی، صندوق توسعه ملی با اعلام شرایط جدید تسهیلات ارزی، مسیر سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی را برای بخش خصوصی هموار کرد. با موافقت شورای اقتصاد، ۱۵ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی و بادی مجوز گرفته و بانک‌های متنوع کارگزار، تأمین مالی طرح‌ها را تسهیل می‌کنند تا توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور شتاب گیرد.

رئیس ساتبا با تشریح اولویت‌های توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در بخش صنعت، اعلام کرد که احداث نیروگاه‌های خورشیدی صنعتی، ایجاد شهرک‌های تخصصی انرژی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در سوله‌ها و زمین‌های شهرک‌های صنعتی، محور اصلی برنامه‌های این سازمان است. به‌گفته محسن طرزطلب معاون وزیر نیرو، صنایع کشور نقشی کلیدی در توسعه برق خورشیدی خواهند داشت.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان سمنان از احداث ۲۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی در شهرستان میامی خبر داد. این ظرفیت، علاوه بر تأمین بخشی از نیاز صنایع و کشاورزی، گامی مؤثر در کاهش ناترازی انرژی استان محسوب می‌شود. فرماندار میامی نیز بر اهمیت توسعه زیرساخت‌های انرژی پایدار برای حمایت از بخش کشاورزی و معادن منطقه تأکید کرد.

جعفر محمدنژاد سیگارودی معاون سرمایه‌گذاری ساتبا اعلام کرد که تاکنون بیش از ۹۵ هزار مگاوات پروانه احداث نیروگاه‌های خورشیدی در کشور صادر شده است. همچنین حدود ۲۰ هزار مگاوات پروانه که اقدامی برای احداث آنها انجام نشده بود، ابطال و برای متقاضیان واجد شرایط دیگر واگذار شده است. سامانه مهرسان نیز فرآیند ثبت‌نام، پیگیری و احداث نیروگاه‌های کوچک و بزرگ را تسهیل می‌کند.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق اهواز از آغاز طرح ملی بام‌نیرو خبر داد که هدف آن نصب ۱۰۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی پشت‌بامی با مشارکت مستقیم مردم است. متقاضیان می‌توانند تمام مراحل ثبت‌نام، انتخاب پیمانکار و اتصال به شبکه را از طریق سامانه مهرسان به صورت دیجیتالی انجام دهند و از تسهیلات بانکی ویژه بهره‌مند شوند.