در گامی عملی برای تحقق هدف ۲۰ درصدی تأمین برق دستگاههای اجرایی از منابع تجدیدپذیر، نخستین نیروگاه خورشیدی پایلوت بر بام ساختمان شهید عباسپور پژوهشگاه نیرو به شبکه سراسری برق کشور متصل شد؛ اقدامی که میتواند سرآغازی برای بهرهبرداری گسترده از ظرفیت پشتبام ساختمانهای دولتی باشد.
انرژی های تجدید پذیر
استان یزد با بهرهبرداری از ۳۷ واحد نیروگاهی تجدیدپذیر تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۴، جایگاه دوم کشور در احداث نیروگاههای خورشیدی را به خود اختصاص داد. این روند در حالی صورت میگیرد که بازگشت سرمایه در این نیروگاهها کمتر از ۴ سال است و زمینه مناسبی برای جذب سرمایهگذاران فراهم شده است.
چشمانداز انرژی/ محدودیتهای صادراتی مواد معدنی حیاتی که پایه اصلی تولید فناوریهای انرژیهای تجدیدپذیر و خودروهای برقی هستند، به شدت روند گذار به انرژی پاک را تهدید میکند. گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد که تأمین این مواد کلیدی در جهان بیش از پیش در دست چند کشور محدود، بهویژه چین، متمرکز شده است. این تمرکز باعث آسیبپذیری زنجیره تأمین شده و خطر قطعی مواد اولیه، افزایش هزینهها و کاهش رقابتپذیری صنایع مرتبط را در پی دارد. از سوی دیگر، تنشهای تجاری و محدودیتهای صادراتی، ریسک اختلال در بازارهای جهانی را افزایش داده و دولتها را به اتخاذ سیاستهای حمایتی و متنوعسازی منابع و زنجیرههای تأمین وادار کرده است. این گزارش همچنین هشدار میدهد که بازار مس، فلزی حیاتی برای زیرساختهای برق و الکترونیک، تا سال ۲۰۳۰ با کمبود قابل توجهی مواجه خواهد شد که میتواند مانع توسعه سریع انرژیهای پاک شود.
کمیسیون اروپا اعلام کرد که با اختصاص ۹۹۲ میلیون یورو به ۱۵ پروژه منتخب، گام تازهای در حمایت از تولید هیدروژن تجدیدپذیر برداشته است. این پروژهها که در پنج کشور عضو اجرا خواهند شد، بخشی از برنامه «بانک هیدروژن اروپا» برای توسعه بازار و کاهش شکاف هزینهای با هیدروژن فسیلی هستند.
النور سلطانوف، معاون وزیر انرژی آذربایجان، در نشست بانک اروپایی بازسازی و توسعه از برنامهریزی گسترده این کشور برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر خبر داد. طبق اعلام وزارت انرژی، آذربایجان تا سال ۲۰۳۰ چهار و نیم میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی در این بخش جذب خواهد کرد و تا سال ۲۰۲۸، سهم انرژیهای پاک را به ۳۲ درصد میرساند.
معاون وزیر نیرو از افزایش ظرفیت نصبشده نیروگاههای تجدیدپذیر کشور به ۵۰۰۰ مگاوات تا پایان تابستان خبر داد. بر اساس اعلام رئیس ساتبا، ظرفیت فعلی حدود ۱۷۰۰ مگاوات است و در قالب طرحی گسترده، ماهانه ۱۰۰۰ مگاوات به شبکه سراسری برق کشور افزوده خواهد شد. بخش عمده این ظرفیت مربوط به نیروگاههای خورشیدی کوچک در بیش از هزار نقطه کشور است.
سخنگوی دولت از راهبرد تازهای برای ارتقاء صنعت گردشگری خبر داد و گفت: استفاده از انرژیهای پاک، بهویژه نصب صفحات خورشیدی در مراکز گردشگری، بهعنوان یکی از محورهای اصلی توسعه زیرساختی در دستور کار دولت قرار دارد.
چشمانداز انرژی/ ناترازی برق که به معنی عدم تعادل میان تولید و مصرف انرژی است، یکی از مشکلات اساسی زیرساختهای انرژی کشور است که پیامدهای گستردهای در اقتصاد، صنعت و زندگی روزمره مردم بهجا میگذارد. این ناترازی باعث افزایش هزینهها، کاهش بهرهوری نیروگاهها و افزایش ریسک خاموشیها میشود که مستقیماً روند توسعه پایدار را تحت تأثیر قرار میدهد. علیرغم سرمایهگذاریهای کلان در حوزه انرژی، نبود هماهنگی میان ظرفیت تولید و تقاضا همچنان چالش بزرگی باقی مانده است. در این میان، راهکارهای مدیریتی و فناوریهای نوین نقش تعیینکنندهای در بهبود شرایط ایفا میکنند. برای بررسی دقیقتر ابعاد این مسئله و راهکارهای پیشنهادی، میزگردی تخصصی با میزبانی خبرآنلاین و با حضور هاشم اورعی، استاد تمام دانشکده برق دانشگاه صنعتی شریف و مهدی عربصادق کارشناس برق، برگزار شده است تا دیدگاههای کارشناسان برجسته در این حوزه را به تصویر بکشد.
در مسیر تحول انرژیهای تجدیدپذیر، پژوهشگران مؤسسه فرائونهوفر با روشی نوآورانه و کمسابقه، ایده ذخیرهسازی انرژی را به اعماق دریاها بردهاند. پروژه «StEnSea» که از سال ۲۰۱۱ آغاز شده، با استفاده از گویهای بتنی توخالی غولپیکر در بستر دریا، فشار آب عمق دریا را بهعنوان وسیلهای برای ذخیره انرژی تبدیل کرده است. این گویها که در عمق ۶۰۰ تا ۸۰۰ متر قرار میگیرند، هنگام تخلیه آب، انرژی برق تولید میکنند و با پمپکردن آب، مجدداً شارژ میشوند. نمونه آزمایشی موفق در اروپا و پروژه در حال توسعه در آمریکا، نویدبخش ظرفیت عظیم ذخیرهسازی جهانی با هزینهای مقرونبهصرفه است. این فناوری میتواند تحولی بزرگ در تأمین برق پایدار ایجاد کرده و جایگزین روشهای زمینی مانند نیروگاههای پمپاژ آب شود؛ چرا که اشغال زمین را به حداقل میرساند و امکان نصب در نقاط مختلف جهان را فراهم میآورد.
نیروگاههای بیوگاز و خورشیدی تصفیهخانههای فاضلاب تهران در سال ۱۴۰۳، مجموعاً ۷.۵ گیگاوات ساعت برق از انرژیهای تجدیدپذیر تولید کردند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی از برنامهریزی برای تولید هزار مگاوات برق از منابع تجدیدپذیر در استان تهران خبر داد و گفت: هدف این است که با مشارکت شهرستانها و تشویق نصب کنتورهای دوطرفه، مسیر توسعه انرژی خورشیدی در استان هموار شود.
مدیرعامل شرکت برق منطقهای فارس با تأکید بر ضرورت مدیریت مصرف در فصل گرما اعلام کرد: مطابق قوانین برنامه هفتم توسعه، تمامی واحدهای صنعتی و معدنی موظف به اجرای طرحهای کاهش مصرف انرژی و توسعه تولید برق با محوریت نیروگاههای تجدیدپذیر هستند.