وزارت نیرو با هدف کاهش وابستگی صنایع به شبکه سراسری برق، مشوقهایی نظیر تسهیلات مالی، تعویق اقساط مالیاتی، تسهیل واردات تجهیزات و اختصاص ارز بیشتر را برای احداث نیروگاههای تجدیدپذیر توسط صنایع در نظر گرفته است. این اقدام در راستای جبران ناترازی انرژی و تامین پایدار برق در تابستان و زمستان اجرا میشود.
انرژی های تجدید پذیر
طبق گزارش سال ۲۰۲۵ اندیشکده انرژی «امبر»، سهم انرژیهای پاک از برق جهانی در سال ۲۰۲۴ برای اولینبار از ۴۰ درصد فراتر رفت. خورشیدی با رشد ۲۹ درصدی، بزرگترین موتور رشد تجدیدپذیرها بود. با وجود این، افزایش گرما باعث رشد مصرف برق و بالا رفتن سهم سوختهای فسیلی شد.
وزیر نیرو با ابلاغ ضوابط و نرخ خرید تضمینی برق از نیروگاههای تجدیدپذیر غیردولتی خورشیدی و بادی، نرخهای جدید را برای ظرفیتهای مختلف در سال ۱۴۰۴اعلام کرد. نرخهای جدید خرید تضمینی برق به طور قابل توجهی افزایش یافته و از جمله اقدامات جدید میتوان به خرید تضمینی برق خورشیدی از نیروگاههای خورشیدی برای حمایت از اقشار کمدرآمد اشاره کرد.
محققان چینی به تازگی پیشرفتی چشمگیر در زمینه تولید هیدروژن از طریق شکستن آب با استفاده از نور خورشید حاصل کردهاند. این محققان با استفاده از تغییرات ساختاری در دیاکسید تیتانیوم و افزودن عنصر نادر اسکاندیم، توانستهاند کارایی این فرآیند را ۱۵ برابر افزایش دهند. این پیشرفت نویدبخش بهبود چشمگیر در بهرهوری انرژیهای پاک و تولید هیدروژن پایدار است.
آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA) در گزارش جدید خود اعلام کرد که در سال ۲۰۲۴، ظرفیت جهانی تولید برق از منابع تجدیدپذیر به ۴۴۴۸ گیگاوات رسیده و رشد سالانه ۱۵.۱ درصدی را ثبت کرده است. با این حال، برای دستیابی به هدف سهبرابر کردن ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر تا ۲۰۳۰، رشد سالانه باید به ۱۶.۶ درصد افزایش یابد.
معاون وزیر نیرو، بر اهمیت توسعه انرژیهای تجدیدپذیر برای کاهش ناترازی برق کشور تأکید کرد و گفت: نیروگاههای تجدیدپذیر میتوانند سریعتر از نیروگاههای حرارتی وارد مدار شوند و به حل مشکلات تأمین برق کمک کنند. او همچنین بر لزوم اقدام جهادی در مدیریت مصرف برق برای مقابله با بحران انرژی تأکید کرد.
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان از تأمین زمین برای اجرای طرحهای تولید برق پاک خبر داد. طبق دستور رئیس جمهوری و مصوبه هیئت وزیران، تسهیل در سرمایهگذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر انجام شده و درخواستهای سرمایهگذاران بخش خصوصی برای طرحهای خورشیدی تأیید شد.
استاندار خراسان جنوبی بر استفاده از بخش تعاون برای توسعه نیروگاههای خورشیدی و انرژیهای نو تأکید کرد و از حمایتهای دولت در قالب تسهیل صدور مجوزها و واگذاری زمین رایگان خبر داد. همچنین، توسعه شرکتهای تعاونی دانش بنیان و فعالسازی ظرفیتهای معدنی استان بهعنوان اهداف دیگر مطرح شد.
بلغارستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه و گرجستان با امضای تفاهمنامهای در باکو، گام تازهای در مسیر همکاریهای منطقهای با محوریت انرژیهای تجدیدپذیر برداشتند. این تفاهمنامه ، با هدف تسریع در گذار انرژی، توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر ، ایجاد زیرساختهای مدرن و پایدار انرژی و ایجاد شبکه انتقال برق میان این کشورها منعقد شده است. در مراسم امضای این توافقنامه، آلپارسلان بایرکتار، وزیر انرژی ترکیه، پارویز شاهبازوف، وزیر انرژی آذربایجان، ژچو استانکوف، وزیر انرژی بلغارستان و واکتانگ تینتسادزه، معاون وزیر اقتصاد گرجستان حضور داشتند.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایهگذاری استانداری سیستان و بلوچستان از ورود ۱۶ شرکت بخش خصوصی برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در این استان با ظرفیت بیش از ۱۹۰۰ مگاوات خبر داد. این اقدام با هدف جبران ناترازی انرژی، حمایت از تولید و استفاده بهینه از ظرفیتهای اقلیمی استان در حال انجام است.
گروه مپنا اعلام کرد تاکنون اجرای هزار و ۵۰۰ مگاوات پروژه برق تجدیدپذیر را آغاز کرده و طبق برنامهریزیها، این رقم تا پایان سال ۱۴۰۴ به بیش از دو هزار مگاوات خواهد رسید. بخشی از این پروژهها با مشارکت صنایع بزرگ و بخشی دیگر از طریق سرمایهگذاری مستقیم و تفاهمنامه با ساتبا در حال اجراست.
نایبرئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران بر لزوم حمایت دولت از انرژیهای تجدیدپذیر برای تأمین برق پایدار بخش کشاورزی تأکید کرد. وی افزود که با بهرهبرداری از ظرفیتهای خورشیدی و بادی کشور، کشاورزان میتوانند هزینهها را کاهش دهند و از وابستگی به شبکه برق سراسری رها شوند و حمایتهای دولتی، مانند تسهیلات کمبهره و معافیتهای مالیاتی، میتواند فرآیند این انتقال را تسهیل کند.