انرژی خورشیدی و بادی، ارزان‌ترین و سریع‌ترین گزینه‌های تولید برق در جهان

به گزارش چشم‌انداز انرژی به نقل از یورونیوز، دو گزارش جدید سازمان ملل متحد که به تازگی منتشر شد‌ه‌اند، نشان می‌دهد که جهان به نقطه عطف مهمی در گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر رسیده است و این منابع پاک و نوظهور اکنون به طور گسترده‌ای ارزان‌تر و سریع‌تر از سوخت‌های فسیلی جایگزین شده‌اند. بر اساس این گزارش‌ها، ظرفیت نصب شده جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۴ به ۵۸۲ گیگاوات رسیده که نسبت به سال قبل نزدیک به ۲۰ درصد افزایش داشته و بزرگ‌ترین رشد سالانه از زمان آغاز ثبت آمارهای مربوط به انرژی‌های تجدیدپذیر است.

تقریباً تمام ظرفیت جدید تولید برق در سراسر جهان از منابع تجدیدپذیر بوده و در بیشتر قاره‌ها، ظرفیت افزوده شده انرژی پاک از ظرفیت افزوده شده نیروگاه‌های سوخت فسیلی پیشی گرفته است. در گزارش چندسازمانی سازمان ملل با عنوان «گرفتن فرصت‌ها» مشخص شده که نزدیک به سه چهارم رشد تولید برق جهانی در سال گذشته مربوط به انرژی باد، خورشیدی و سایر منابع سبز بوده است.

دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، با اشاره به این دستاوردها گفت این میزان پیشرفت نشان‌دهنده چقدر راه طی شده از زمان امضای توافق پاریس در ده سال گذشته است که انقلابی در حوزه انرژی پاک ایجاد کرده است.

گزارش آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر (IRENA) نیز تأیید می‌کند که بیش از ۹۰ درصد ظرفیت جدید نیروگاه‌های تجدیدپذیر در سال گذشته برق را با هزینه‌ای کمتر از ارزان‌ترین گزینه سوخت‌های فسیلی تولید کرده‌اند. به طور مشخص، هزینه تولید برق خورشیدی ۴۱ درصد کمتر از سوخت‌های فسیلی است، در حالی که تا چند سال پیش خورشید چهار برابر گران‌تر بود. همچنین هزینه برق بادی فراساحلی ۵۳ درصد کاهش یافته و به ارزان‌ترین منبع تولید انرژی تجدیدپذیر تبدیل شده است.

گوترش در سخنرانی خود در معرفی این گزارش‌ها اعلام کرد جهان در آستانه آغاز یک عصر نوین انرژی قرار دارد. او با بیان این که سوخت‌های فسیلی در حال از دست دادن جایگاه خود هستند و خورشید طلوع یک دوره جدید انرژی پاک را رقم زده است، گفت: «کافی است به مسیر سرمایه‌گذاری‌ها نگاه کنیم.»

در سال گذشته حدود ۲ تریلیون دلار (معادل ۱.۷ تریلیون یورو) در انرژی پاک سرمایه‌گذاری شده که ۸۰۰ میلیارد دلار بیشتر از سرمایه‌گذاری روی سوخت‌های فسیلی است و در ده سال گذشته بیش از ۷۰ درصد رشد داشته است.

اطلاعات جدید IRENA نشان می‌دهد که انرژی خورشیدی، بادی و نیروگاه‌های برق‌آبی نوین جزو ارزان‌ترین منابع تولید برق در سال گذشته بوده‌اند. کاهش چشمگیر هزینه‌ها باعث شده که بسیاری از کشورها و شرکت‌ها به جای سوخت‌های فسیلی به این منابع روی آورند.

گوترش همچنین تاکید کرد که در دهه‌های گذشته، رشد اقتصادی و افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای همزمان بوده‌اند، اما اکنون در بسیاری از اقتصادهای پیشرفته، انتشار گازهای گلخانه‌ای به اوج خود رسیده و در حالی که رشد اقتصادی ادامه دارد، توانسته‌اند انتشار کربن را کنترل کنند. برای مثال در سال ۲۰۲۳، بخش انرژی پاک ۱۰ درصد رشد تولید ناخالص داخلی جهانی و نزدیک به ۳۳ درصد رشد اقتصادی اروپا را به خود اختصاص داده است.

با این حال، مدیرکل IRENA، فرانچسکو لاکامرا، هشدار داد که این پیشرفت‌ها تضمین شده نیستند و با افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی، تعرفه‌های تجاری و محدودیت در تأمین مواد اولیه، احتمال کاهش سرعت رشد و افزایش هزینه‌ها وجود دارد. او افزود که در اروپا، هزینه‌ها به دلیل چالش‌های ساختاری مانند تأخیر در صدور مجوز پروژه‌ها و ظرفیت محدود شبکه‌های برق، همچنان بالا باقی خواهد ماند.

گوترش همچنین به نابرابری‌های حمایت‌های دولتی اشاره کرد و گفت که سوخت‌های فسیلی تقریباً ۹ برابر بیشتر از انرژی‌های تجدیدپذیر یارانه مصرفی دریافت می‌کنند و این امر به جای حفاظت از اقتصاد، به آن آسیب می‌رساند. او تاکید کرد کشورهایی که همچنان به سوخت‌های فسیلی متکی هستند، در واقع اقتصاد خود را تخریب می‌کنند.

لاکامرا نیز با اشاره به اهمیت حفظ دستاوردهای حاصل شده در گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر گفت که برای این منظور باید همکاری‌های بین‌المللی تقویت شده، زنجیره‌های تأمین باز و مقاوم تضمین شوند و چارچوب‌های پایدار برای سیاست‌گذاری و سرمایه‌گذاری به ویژه در کشورهای در حال توسعه فراهم گردد.

او در پایان تأکید کرد که انتقال به انرژی‌های تجدیدپذیر غیرقابل بازگشت است، اما سرعت و عدالت این فرآیند به انتخاب‌ها و تصمیماتی که امروز گرفته می‌شود، بستگی دارد و سرنوشت آینده‌ای پاک‌تر را رقم خواهد زد.

لینک کوتاه شده : Energyhorizon.ir/n/8dbb3