چشم‌انداز سرمایه‌گذاری ۲.۵ تریلیون دلاری در اقتصاد هیدروژن سبز

به گزارش چشم‌انداز انرژی، گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر (IRENA) به بررسی جامع و دقیق پتانسیل تکنواقتصادی تجارت جهانی هیدروژن سبز و کالاهای مرتبط مانند آمونیاک، متانول الکتریکی و آهن مستقیم احیا شده تا سال ۲۰۵۰ پرداخته است. این تحلیل با استفاده از مدل بهینه‌سازی هزینه، دو سناریوی اصلی را مورد ارزیابی قرار داده است: سناریویی که در آن همه کشورها از هزینه سرمایه یکسانی برخوردارند و سناریویی که هزینه سرمایه متناسب با شرایط مالی و ریسک‌های هر کشور در نظر گرفته شده است. این رویکرد امکان درک عمیق‌تری از نقش منابع طبیعی و شرایط مالی در تعیین رقابت‌پذیری تولید و تجارت هیدروژن سبز را فراهم می‌آورد.

در سناریوی هزینه سرمایه یکسان(WACC برابر ۵ درصد برای همه کشورها)، منابع طبیعی و نزدیکی به بازارهای مصرف نقش کلیدی در تعیین صادرکنندگان و واردکنندگان دارند. بر این اساس، مناطقی مانند آمریکای لاتین، خاورمیانه، شمال آفریقا و آفریقای زیرصحرا به دلیل برخورداری از منابع فراوان انرژی‌های تجدیدپذیر به صادرکنندگان عمده تبدیل می‌شوند. در مقابل، اروپا، ژاپن، کره جنوبی و جنوب شرق آسیا به عنوان بازارهای عمده واردات شناسایی شده‌اند، در حالی که چین، آمریکا و هند با وجود منابع کمتر، بیشتر به خودکفایی نزدیک هستند. سهم تجارت در تأمین تقاضا نیز به تفکیک محصول متفاوت است؛ برای مثال حدود ۳۰ درصد تقاضای آمونیاک از طریق تجارت تأمین می‌شود، در حالی که این میزان برای متانول الکتریکی ۱۸ درصد، آهن مستقیم احیا شده ۱۴ درصد و هیدروژن گازی ۱۴.۴ درصد برآورد شده است. همچنین اکثریت هیدروژن به صورت کالاهای مرتبط معامله خواهد شد که حمل و نقل آسان‌تر و اقتصادی‌تری نسبت به هیدروژن گازی دارند.

در سناریوی دوم که هزینه سرمایه بر اساس ریسک مالی و شرایط هر کشور متفاوت است، ساختار تجارت جهانی تغییر می‌کند. کشورهایی که از شرایط تأمین مالی مطلوبی برخوردارند مانند استرالیا، چین و آمریکا حتی بدون برخورداری از بهترین منابع طبیعی، به صادرکنندگان بزرگ تبدیل می‌شوند. در این حالت، وابستگی اروپا به واردات کاهش یافته و تولید محلی با صرفه‌تر می‌شود. سهم تجارت آهن مستقیم احیا شده به ۲۱ درصد افزایش یافته، در حالی که سهم تجارت متانول به ۱۴ درصد و هیدروژن گازی به ۹ درصد کاهش می‌یابد. تجارت آمونیاک نیز کمی افزایش یافته و به ۳۵ درصد می‌رسد.

بر اساس این گزارش، حجم کل تجارت جهانی هیدروژن سبز و کالاهای وابسته تا سال ۲۰۵۰ حدود ۵۳ میلیون تن معادل هیدروژن در سال خواهد بود که نزدیک به ۲۰ درصد از کل تقاضای ۲۶۰ میلیون تنی پیش‌بینی شده را تشکیل می‌دهد. بخش عمده تجارت را کالاهای مبتنی بر هیدروژن با توجه به مزایای اقتصادی حمل و نقل نسبت به هیدروژن گازی تشکیل خواهند داد که بین ۷۳ تا ۸۰ درصد کل تجارت را شامل می‌شود.

یکی از یافته‌های مهم گزارش، نیاز به سرمایه‌گذاری ۲.۴۹ تریلیون دلاری برای توسعه کامل اقتصاد هیدروژن سبز تا سال ۲۰۵۰ است. این سرمایه‌گذاری شامل توسعه ۴.۷ تراوات ظرفیت انرژی تجدیدپذیر، ۲.۱ تراوات الکترولایزر و ۰.۹ ترابات ساعت ظرفیت ذخیره‌سازی باتری است. سهم عمده سرمایه‌گذاری به تولید انرژی تجدیدپذیر اختصاص دارد (۴۶ درصد)، پس از آن الکترولایزرها (۲۰ درصد) و واحدهای تبدیل انرژی (۱۹ درصد) قرار دارند.

گزارش همچنین بر اهمیت سیاست‌های پایدار، ایجاد نظام‌های صدور گواهی و همکاری‌های بین‌المللی برای تحقق کامل ظرفیت تجارت هیدروژن سبز تأکید دارد. کشورهای جنوب جهانی با دارا بودن منابع طبیعی فراوان، ظرفیت بالایی برای تبدیل شدن به بازیگران اصلی بازار دارند، اما نیازمند دسترسی به تأمین مالی مقرون‌به‌صرفه هستند. با توسعه زیرساخت‌ها و چارچوب‌های حکمرانی مناسب، تجارت هیدروژن سبز می‌تواند به اهداف کاهش کربن، ارتقای امنیت انرژی و رشد اقتصادی و توسعه، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، کمک شایانی نماید.

نتایج این تحلیل، چارچوبی راهبردی برای شناسایی شرکای تجاری کلیدی و اولویت‌های سرمایه‌گذاری در بخش هیدروژن سبز فراهم می‌کند و هدف آن حمایت از گذار جهانی انرژی به شیوه‌ای عادلانه، فراگیر و پایدار است.

لینک کوتاه شده : Energyhorizon.ir/n/57f25